دوره بحرانی کنترل علفهای هرز دو رقم اصلاح شده و محلی برنج (oryza sativa l.) در شرایط تنش خشکی

استفاده از راهکارهای مناسب و کم هزینه در مبارزه با علفهای هرز مزارع برنج ضرورت تخمین دوره بحرانی کنترل علفهای هرز را الزامی می سازد به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل علفهای هرز در شرایط تنش خشکی آزمایشی در مرکز تحقیقات برنج کشور در رشت با استفاده از ارقام محلی بینام و اصلاح شده خزر درسال 1378 انجام شد این آزمایش در قالب طرح کرتهیا خرد شده دارای بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار و 10 تیمار در دو سری انجام شد اولین سری تیمارها شامل طول دوره رقابت مخلوط طبیعی علفهای هرز با برنج پس از نشا کاری تا فواصل زمانی 10 و 20 و 30 و 40 روز و شاهد رقابت تمام فصل بود که بعد از طی رقابت در هر دوره تا هنگام برداشت علفهای هرز آن وجین گردید سری دیگر تیمارهای کنترل علفهای هرز بود که پس از نشا کاری تا فواصل زمانی مذکور وجین شدندت و سپس تا پایان فصل هیچگونه کنترل علف هرز صورت نگرفت با قرار داد مزرعه در شرایط تنش خشکی و آبیاری در فواصل زمانی مشخص با استفاده از خودرو حامل آب ادامه رشد و نمو در شرایط فوق فراهم گردید رابطه محصول شلتوک این دو گروه از تیمارها در هر رقم برنج به ترتیب در توابع لجستیک و گامپرتز برازش داده شدند تا دوره بحرانی کنترل علفهای هرز آنها به دست آید به علاوه متغیرهای ارتفاع گیاه و تعداد پنجه در مرحله رسیدن میزان محصول میزان و نوع علفهای هرز قبل از وجین و نیز وزن یک متر مربع از علهای هرز هر کرت قبل از درو تعیین شد سوروف echinochloa crus galli l جگن ها اعم از ویارسلام بذری (cyperus difformis l) انواع پیزر (scripus mucronatus s juncoides roxb) و قاشق واش (alisma plantago aquatica l) مهمترین علفهای هرز مزرعه برنج را تشکیل می دادند که عموما تراکم آنها در رقم خزر بیشتر از بینام بود افزایش دوره های کنترل و کاهش دوره های رقابت علفهای هرز باعث کاهش تراکم علفهای هرز و رقابت بهتر برنج با آنها گردید با در نظر گرفتن 5% کاهش قابل تحمل در رقم خزر یک دوره یک هفته ای بین روزهای 24/5 تا 31/5 پس از نشا کاری به عنوان دوره بحرانی کنترل علفهای هرز مشخص شد دو رقم بینام به جای دوره بحرانی کنترل فقط یک زمان بحرانی کنترل علفهای هرز با 3 در صد کاهش قابل تحمل در روز بیست و دوم بعد از نشا کاری به دست آمد در برازش دوره های رقابت و کنترل علفهای هرز با ارتفاع و تعداد پنجه رابطه مستقیمی بین افزایش دوره های رقابت علفهای هرز با ارتفاع و تعداد پنجه در هیچیک از ارقام مشاهده نشد ولی با افزایش دوره های کنترل علفهای هرز عموما بر ارتفاع و تعداد پنجه های هر دو رقم افزوده شد.